Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, gelecek yıldan itibaren başlangıç geliştirme aşamalarını geçmiş Katman 2 çözümlerine kamusal olarak destek vereceğini duyurdu.
Bu hareketin, merkezi olmayan finans (DeFi) projelerinin merkezinde yer alan rollup projelerinin güvenliğini ve güvenilirliğini artıracağı belirtiliyor. Ancak, bu projeler hala “eğitim tekerlekleri” olarak adlandırdığı erken aşama mekanizmalara bağımlı durumdadır.
Buterin’e göre, bu karar kişisel yatırımlar veya dostluklar gözetilmeksizin evrensel olarak uygulanacaktır. Bu yaklaşım, rollup’ların “şatafatlı multi-sig” olmaktan çıkıp, insan gözetimine en az ihtiyaç duyulan bir kriptografik güven geleceğine yönelmeleri için gereklidir.
I take this seriously. Starting next year, I plan to only publicly mention (in blogs, talks, etc) L2s that are stage 1+, with *maybe a short grace period* for new genuinely interesting projects.
It doesn’t matter if I invested, or if you’re my friend; stage 1 or bust.
Multiple… pic.twitter.com/4cGxgsfmUc
— vitalik.eth (@VitalikButerin) September 12, 2024
Vitalik Buterin’in Yeni Katman 2 Standardı: Eğitim Tekerleklerinden Aşama 1+’a
Buterin’in savunduğu girişim, insan müdahalesine bağımlılığı ile tamamen otomatik, güvenilir sistemlerin eksikliklerini belirleyen, üç aşamalı bir şemaya dayanıyor.
Rollup’lar, ana Ethereum blok zincirinin dışında işlem yaparak hız ve maliyeti artırmayı hedeflerken, başlangıçta hataları veya öngörülmeyen sorunları yönetmek için önemli ölçüde manuel gözetimle başlar.
Ancak, bu başlangıç bağımlılığı, sistemi topluca geçersiz kılabilecek imzacılar grubuna dayanan multisig mekanizmasının risklerini taşır ve Buterin ve topluluktakiler bunun teknoloji olgunlaştıkça azaltılmasına inanıyor.
Şu anda, birçok rollup projesi tam eğitim tekerleklerinin yer aldığı Aşama 0’da çalışmaktadır. Bu seviyede, multisig’ler önemli bir rol oynar ve geliştiricilerin tamamen çalışan hata kanıtları veya geçerlilik kanıtları gerektirmeksizin potansiyel hataları yönetmelerine olanak tanır.
Bu aşamadaki asıl amaç, projelerin başlatılmasını sağlamaktır. Bu, altta yatan teknoloji henüz tam olarak güvenilir olmasa bile, ekosistemin gelişmesini kolaylaştıracaktır.
Buterin’in şimdi kamusal tavsiye için asgari standart olarak ısrar ettiği Aşama 1, önemli bir ilerleme temsil eder.
Bu seviyede, rollup’ların, blok zincirine gönderilen durumu doğrulamak için çalışan hata kanıtları veya geçerlilik kanıtlarına sahip olması gerekir.
Multisig geçersiz kılma mekanizması hala vardır, ancak karar verme için %75 eşiğini karşılamalı ve konsey üyelerinin en az %26’sının rollup ekibinden bağımsız olması şeklinde katı şartları karşılamalıdır.
Yeni Standartlar: Projeler Ayak Uydurabilecek mi?
Buterin, birkaç sıfır bilgi rollup (ZK-rollup) takımının yıl sonuna kadar Aşama 1’e ulaşma sürecinde olduğunu belirtti. Bu aşama, Ethereum’un ölçeklenebilirlik çözümlerinin geniş çapta kabul edilmesi ve güveni için önemli bir kilometre taşıdır.
Ancak, bu koruyucu önlemleri, kanıt sistemlerinin güvenliğinden emin olunmadan aceleyle terk etmek konusunda uyardı.
Multisig’lerde, canlılık hataları açısından olaysız olduğunu belirtmesine rağmen, endüstrinin nihai karar vericinin code olması gerektiği bir geleceğe doğru ilerlemesi gerektiğini vurguladı.
Çoğu topluluk yorumu temelinde, rollup teknolojisinin ideal son noktası, herhangi bir aktör grubunun rollup kodunun belirlediği durumu değiştirememesi gereken Aşama 2’dir.
Buterin’in önerisi, özellikle Buterin’in kendisi bir skandalın ortasındayken ve topluluktan büyük Ethereum satışları nedeniyle baskı altındayken, Ethereum topluluğunda güven ve güvenliğin ön planda tutulmasına yönelik daha geniş bir itici güçle örtüşüyor.
Yakın tarihli bir rapora göre, Buterin, 30 Ağustos’tan bu yana yaklaşık 2.28 milyon dolar değerinde 950 ETH satışı içeren bir dizi ETH satışıyla bağlantılı.
Yaklaşık 9.8 milyon dolar değerindeki 3.800 ETH’yi almış olan ilişkili cüzdanı, satışları büyük işlemler yerine daha küçük, stratejik partiler halinde gerçekleştirmektedir. En son yapılan satış, 441.971 USD’ye dönüştürülen 190 ETH’yi içeriyordu ve toplam satış 950 ETH’ye ulaştı.
Ancak, Buterin bugün bu işlemler hakkında yorum yaptı ve topluluk bunu bekliyordu.
That sale from yesterday (by a bio-defense group I fund) was triggered by an automatic cowswap twap order that was set up way back on Aug 29. That was the last one.
— vitalik.eth (@VitalikButerin) September 12, 2024
İşlemin, Buterin’in bağış kararlarının bir parçası olarak başka bir hayırsever bağış olduğunu iddia etti.
